Z czego składa się pastuch

Aby prawidłowo zbudować ogrodzenie elektryczne musimy mieć wiedzę o wszystkich podstawowych elementach składających się na pastuch elektryczny. W tym artykule postaramy się omówić wszystkie niezbędne części i urządzenia.

Jak zbudować skuteczne ogrodzenie elektryczne

Pastuchy elektryczne stosowane są wielu gałęziach rolnictwa. Są skuteczne zawsze tam gdzie dozorujemy zwierzęta lub staramy się ochronić przed nimi. Przez wiele osób kojarzone są wprawdzie wyłącznie z pastwiskami i wypasem bydła ale ich zastosowanie jest o wiele szersze. Pastuch elektryczny to instalacja, która pozwala na kontrolowanie ruchu zwierząt w obrębie ogrodzenia. Właściwe zastosowanie izolatorów, taśm, palików, drutu, słupków do pastucha oraz elektryzatora jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności takiego ogrodzenia.

W tym artykule przyjrzymy się poszczególnym elementom pastucha elektrycznego oraz ich zastosowaniu. Po kolei wymienimy podstawowe jego składniki i po krótce je opiszemy. Ogólna zasada działanie jest taka, że prowadzimy przewody, które są zasilane impulsami elektrycznymi. Musimy zapewnić ciągłość tych przewodów i odizolować je od podłoża, palików i ewentualnych innych przeszkód.

Izolatory są bardzo ważnym elementem pastucha elektrycznego. Jak sama nazwa wskazuje zapobiegają przewodzeniu prądu płynącego w przewodach . Dzięki nim energia impulsu elektrycznego generowanego przez elektryzator płynie tylko przez przewód, a to właśnie energia impulsu elektrycznego na ogrodzeniu jest najważniejszą miarą jego skuteczności. Istnieje wiele rodzajów izolatorów , takich jak izolatory pierścieniowe, narożne czy plastikowe, które różnią się materiałem wykonania i zastosowaniem. Jeżeli chcielibyśmy podzielić je na grupy to jego podstawą byłoby przeznaczenie na jakich słupkach będziemy je montować. Na drewnianych, betonowych, stalowych lub specjalnych. Warto zwrócić też uwagę na izolatory nieinwazyjne czyli takie które dedykowane są do montażu na tradycyjnych ogrodzeniach panelowych.

Taśmy są jednym z najpopularniejszych przewodników stosowanych w pastuchach elektrycznych. Charakteryzują się dużą widocznością, stosowane są wszędzie tam gdzie chcemy aby nasze ogrodzenie stanowiło także zaporę wizualną. Wybór odpowiedniej taśmy pastuchowej zależy od wielu czynników, takich jak gatunek zwierząt, długość ogrodzenia i specyfika ogrodzenia.

Druty i linki stalowe są kolejnym rodzajem przewodnika. Charakteryzuje się wysoką wytrzymałością oraz dobrym przewodnictwem (małą opornością), co sprawia, że są idealnym rozwiązaniem dla bardzo długich ogrodzeń. Mogą być stosowane samodzielnie lub w połączeniu z innymi przewodnikami, takimi jak taśmy czy plecionki. Nalży tutaj zwrócić uwagę na podstawową różnicę między linką, a drutem stalowym. Linka jest bardziej sprężysta i wielokrotnie bardziej wytrzymała od drutu co ma szczególne znaczenie przy ogrodzeniach takich jak np. ochrona upraw przed zwierzyną.

Plecionki to także bardzo popularne przewodniki stosowane przy budowie ogrodzeń elektrycznych. Niejako stanowią formę pośrednią pomiędzy drutami, a taśmami. Zawsze jednak zasadnicza przewagą nad pozostałymi przewodami jest ich łatwość montażu i demontażu. Łatwo się je zwija i rozwija, bez problemu i komplikacji można te czynności wykonywać wielokrotnie, a plecionkę po prostu zwijać w kłębek. Wynika to z faktu, że plecionka to nic innego jak sznur polietylenowy z wplecionymi cienkimi drucikami miedzianymi lub nierdzewnymi. Sznur może być różnej grubości i koloru. Co sprawia, że ogrodzenie jest lepiej widoczne dla zwierząt.

Paliki pełnią funkcję wsporników dla przewodników, takich jak taśmy, plecionki czy druty. Wykonywane są w różnych materiałach, takich jak drewno, metal, włókno szklane czy plastik, a ich wybór zależy od indywidualnych potrzeb i wymagań. Paliki są niezbędne do utrzymania odpowiedniej wysokości przewodników oraz zapewnienia stabilności ogrodzenia. Słupki do pastucha: słupek to inaczej palik nazwy te używane są zamiennie. Najbardziej popularne są tanie paliki polipropylenowe z gotowymi zaczepami. Słupki te nie wymagają izolatorów gdyż wykonane są z nieprzewodzącego materiału i całe są izolatorem. Wyposażone są jedynie szpic stalowy ze stopką ułatwiający w szybkie wbicie go w ziemie.

Elektryzator to serce każdego pastucha elektrycznego. Jego zadaniem jest generowanie impulsów elektrycznych, które przesyłane są na przewodniki. Istnieje wiele rodzajów elektryzatorów o różnych mocach - o różnej energii generowanego impulsu. Mogą być zasilane z sieci - elektryzatory sieciowe lub z baterii - bateryjne. Różne metody zasilania wiążą się z koniecznością innych warunków zastosowania. Wybór odpowiedniego elektryzatora zależy od indywidualnych potrzeb i wymagań, takich jak długość ogrodzenia, rodzaj zwierząt czy dostępność źródła zasilania. Najczęściej stosowane są elektryzatory sieciowe gdyż są bezobsługowe, urządzenia zasilane z baterii lub akumulatora stosujemy wszędzie tam gdzie nie mamy dostępnego zasilania 240V z gniazdka.

Aby zbudować skuteczne i dobrze działające ogrodzenie musimy być świadomi, że dobrze wybraliśmy i zamontowaliśmy wszystkie jego podzespoły. Poza wspomnianymi powyżej elementami bardzo ważny jest uziom czyli kołek stalowy, który podłączamy bezpośrednio do elektryzatora. Warto też użyć odgromnika , sekcjonera, sprężyn napinających, a miejsca przejazdów i dukty uzbroić w zestawy bramowe lub przynajmniej uchwyty bramowe.

Montaż i użytkowanie pastucha elektrycznego

Właściwy montaż pastucha elektrycznego oraz odpowiednia eksploatacja są kluczowe dla zapewnienia jego skuteczności i bezpieczeństwa. W tej sekcji przedstawimy poradnik montażu pastucha elektrycznego oraz wskazówki dotyczące utrzymania ogrodzenia w dobrej kondycji. Pamiętajmy, że ogrodzenie musi działać pewnie i w sposób ciągły by zapewnić ochronę i prewencje dozorowanych zwierząt.

Jak prawidłowo zamontować pastuch elektryczny?

Pewne osadzenie palików i odpowiednie poprowadzenie przewodów są podstawowymi krokami w procesie instalacji pastucha elektrycznego. Aby prawidłowo wykonać ogrodzenie, należy wykonać następujące kroki i postępować wg poniższego schematu:

1. Wytyczyć trasę ogrodzenia, uwzględniając naturalne przeszkody oraz Wymagania odnośnie chronionych zwierząt. Dobrać odpowiednie izolatory zgodnie z przyjętymi założeniami. Można swobodnie mieszać rodzaje palików. Jeżeli jest taka możliwość wykorzystać istniejące podpory - drzewa, słupy i istniejące konwencjonalne ogrodzenia lub ich fragmenty.
2. Wyczyścić pas gdzie montowane będzie ogrodzenie, wykosić roślinność, usunąć krzaki i gałęzie tak by nie przeszkadzały w montażu.
3. Osadzić słupki wzdłuż trasy ogrodzenia, zgodnie z potrzebami. Na równym terenie paliki mogą mieć większy rozstaw na terenie pagórkowaty słupki należy zagęszczać. Słupki narożne lub początkowe muszą być najbardziej stabilne.
4. Zamontować izolatory na słupkach, dbając o ich równomierną wysokość i odległość od gruntu.
5. Przeciągnąć drut, taśmę, linkę lub plecionką przez izolatory, zaczynając od początku ogrodzenia.
6. Zainstalować napinacze (sprężyny napinające) aby zapewnić odpowiednie napięcie przewodów i zapewnić ich sprężystość. Przewód napięty za pomocą sprężyn będzie bardziej odporny na obciążenia dynamiczne np. na wpadnięcie rozpędzonego zwierzęcia.
7. Zamontować elektryzator i uziemić go.
8. Podłącz wszystkie przewody do elektryzatora, zgodnie z instrukcją obsługi urządzenia.
9. Przeprowadź testy ogrodzenia, sprawdzając napięcie na przewodach w kilku punktach ogrodzenia.
10. Koniecznie zawiesić tabliczki ostrzegawcze by były dobrze widoczne w każdym punkcie ogrodzenia. Tabliczki powinny być jaskrawe i jednoznacznie sugerować przypadkowej osobie, iż zbliża się do ogrodzenia elektrycznego. Zetkniecie z ogrodzeniem może spowodować porażenie.

Akcesoria niezbędne do montażu i eksploatacji pastuchów elektrycznych

W celu prawidłowego montażu i utrzymania pastucha elektrycznego, warto zaopatrzyć się w odpowiednie akcesoria, takie jak uchwyt do wkręcania izolatorów zakładany na wkrętarkę. Uniwersalny uchwyt pozwala na łatwe wkręcanie większości izolatorów do drewna i do metalu.

• Warto posiadać izolatory zapasowe różnych typów. Zwierzęta często uszkadzają ogrodzenie szczególnie w pierwszych dniach dopóki nie nauczą się go respektować.
• Napinacze drutu linki - sprężyny i specjalne kołowrotki napinające.
• Łączniki do taśmy i drutu
• Miernik napięcia na ogrodzeniu

Uszkodzony izolator - jak i kiedy go wymienić?

Wymiana izolatora może być konieczna w przypadku jego uszkodzenia, wady, zużycia lub utraty właściwości izolacyjnych. Jego wadliwą pracę obserwuje się jako słaszalne i widzialne przebicie - "przeskok iskry". Aby wymienić izolator, należy wykonać następujące kroki:

1. Wyłączyć elektryzator i upewnić się, że ogrodzenie jest bez napięcia. Najpierw specjalnym próbnikiem, potem dotykając zewnętrzna stroną dłoni.
2. Zdjąć przewód i usunąć uszkodzony izolator. W zależności od modelu, ale najczęściej po prostu go wykręcamy.
3. Zamontować nowy izolator w miejscu uszkodzonego, stary izolator wyrzucamy.
4. Przeciągnąć przewód przez nowy izolator i sprawdzić naprężenie przewodu.
5. Włączyć elektryzator i przeprowadzić test poprawności pracy ogrodzenia.

Napinacz przewodów - jak zapewnić odpowiedni uciąg linek i taśm?

Napinacze oraz sprężyny napinające nie są niezbędne ale są zalecanymi elementami pastucha elektrycznego. Pozwalają na utrzymanie odpowiedniego naciągu przewodów. Szczególnie dobrze sprawdzają się przy budowie ogrodzeń stałych. Aby zapewnić właściwe napięcie za pomocą napinacza, należy:

1. Wybrać odpowiedni napinacz, dopasowany do rodzaju przewodnika (drut, taśma, linka). Najłatwiej zastosować napinacz uniwersalny.
2. Zamontować napinacz na przewodzie zgodnie z zaleceniami i zdjęciem.
3. Przeciągnąć przewodnik przez napinacz tak dokładnie by jego obrót powodował zawijanie się przewodu na szpuli.
4. Regulować napięcie przewodnika, obracając napinacz w odpowiednią stronę. Przy większych obciążeniach warto zastosować specjalną korbę- kierownicę napinającą.
5. Sprawdzać napięcie przewodnika regularnie, dostosowując je w razie potrzeby.
6. Stosując się do powyższych wskazówek, można skutecznie zamontować i utrzymać pastuch elektryczny, zapewniając jego długotrwałe działanie oraz bezpieczeństwo dla zwierząt i ludzi.

Przy montażu i użytkowaniu pastuchów elektrycznych pamiętajmy o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Zwróćmy uwagę by wszystko było podłączone zgodnie ze sztuką, nie pozwalajmy na odstępstwa od przyjętych norm. I po zamontowaniu i uruchomieniu pastucha zawieśmy jaskrawe tabliczki ostrzegawcze.