Pastuch elektryczny jest urządzeniem, które generuje krótkotrwałe impulsy elektryczne, a następnie przesyła je na linie ogrodzenia elektrycznego. Przewodami tych impulsów mogą być taśmy, plecionki, druty, siatki czy też liny pastuchów elektrycznych.
Dzięki postępowi technologicznemu w produkcji elektryzatorów, powstały urządzenia mocne, wydajne oraz całkowicie bezpieczne. Mogą zasilać ogrodzenia o długości wielu kilometrów. Prawidłowo zamontowane ogrodzenie elektryczne skutecznie odstrasza dzikie zwierzęta oraz zniechęca je do powrotu na chronioną uprawę. Pastuchy elektryczne stały się pomocne dla myśliwych w rozwiązywaniu codziennych problemów gospodarki łowieckiej. Pomagają bowiem w zmniejszeniu ryzyka pojawienia się szkód łowieckich wyrządzonych przez dziką zwierzynę. Służą również hodowcom zwierząt w budowaniu skutecznego ogrodzenia elektrycznego, którego zadaniem jest ochrona przed wydostaniem się zwierząt poza pastwisko. Elektryczny pastuch uniemożliwia również przedostanie się drapieżników i innych niepożądanych gości na teren pastwiska.
Istnieją trzy podstawowe grupy elektryzatorów w zależności od sposobu zasilania:
elektryzatory sieciowe - zasilane są z gniazdka 220V, co stanowi rozwiązanie najtańsze, a jego obsługa nie jest skomplikowana. Elektryzator sieciowy o dużej mocy pobiera ok. 15W, co daje zużycie energii elektrycznej nie większe niż 0,5KWh na dobę. Jest to rozwiązanie bardzo wydajne oraz nie wymagające częstej obsługi.
elektryzatory na akumulator - zasilane z baterii suchych lub przez akumulator. Wymagają nieco więcej uwagi, gdyż trzeba kontrolować stan akumulatora.
Baterie suche charakteryzują się lekkością, nie wymagają konserwacji oraz są łatwe w transporcie. Nie mogą być jednak ładowane. Dlatego idealnie sprawdzą się w tymczasowych ogrodzeniach.
Akumulatory doskonale nadają się do ogrodzeń stałych lub tych, które przenoszone są rzadko. Mimo iż wymagają dość częstego ładowania, jest to rozwiązanie bardziej opłacalne. Do zasilania elektryzatora może służyć bowiem standardowy akumulator samochodowy 12V.
elektryzatory solarne (słoneczne) - zasilane przez ogniwa słoneczne, które są lekkie, ekologiczne oraz wydajne. Panele słoneczne często zasilają elektryzatory akumulatorowe. Na rynku powstała jednak linia specjalnych elektryzatorów przeznaczonych dokładnie do zasilania z panelu słonecznego. Elektryzatory solarne są idealne do ogrodzeń sezonowych lub stałych.
Pastuch elektryczny złożony jest z linii ogrodzenia, która jest rozpięta na izolatorach. W skład pastucha wchodzi ponadto elektryzator zasilający całe ogrodzenie poprzez impulsy elektryczne o wysokim napięciu, wysyłane z częstotliwością 1 impuls na sekundę.
Elektryzator wyposażony jest w wyjście napięciowe oraz uziemiające. Zadaniem wyjścia napięciowego jest wyprowadzenie impulsu elektrycznego na linie ogrodzenia. Drugim biegunem jest natomiast wyjście uziemiające.
Aby działanie pastucha elektrycznego było prawidłowe, według zasad fizyki zwierzę powinno mieć styczność jednocześnie z gruntem oraz z przewodem. Budowa pastucha elektrycznego krok po kroku da nam pewność, że urządzenie zostało zamontowane prawidłowo oraz będzie skuteczne w działaniu.
Elektryczny pastuch stosuje się w celu zbudowania ogrodzenia elektrycznego, które uniemożliwi wydostanie się zwierząt hodowlanych poza teren. Liny czy taśmy pastucha elektrycznego stosowane są najczęściej w hodowlach koni, bydła, danieli czy jeleni. Plecionkami możemy odgradzać owce, kozy czy dorosłe gęsi. Siatki pastucha elektrycznego mogą stanowić natomiast ogrodzenie dla drobiu oraz zwierząt mniejszych jak króliki, bażanty, kaczki czy kury.
Ogrodzenie elektryczne jest bardzo skuteczne. Zwierzęta szybko uczą się, że należy omijać przewód elektryczny dający nieprzyjemne doznanie.
Pastuch elektryczny jest przydatny również w odwróconej roli. Ma za zadanie zabezpieczyć z zewnątrz przed wtargnięciem na teren chroniony przez elektryzator. Pomaga osłaniać hodowlę czy uprawy przed dzikimi zwierzętami i szkodnikami, takimi jak lisy, kuny czy łasice. Od tego dla jakiego rodzaju zwierząt będą przeznaczone zależy moc samego elektryzatora.
Dziki wyrządzają największą część szkód w rolnictwie. Duże straty odnotowuje się głównie w uprawach kukurydzy czy roślin bulwiastych. W skutecznej ochronie plantacji oraz upraw będzie pomocne odpowiednio zamontowane ogrodzenie elektryczne. Gdy zwierzę napotka taką przeszkodę na swojej drodze, zapamięta ten teren jako nieprzyjazny i nie będzie chciało ponownie wracać w takie miejsce. Elektryczny pastuch na dziki powinien być wyposażony w odpowiednio mocny elektryzator. Dzikie zwierzęta z grubym futrem czy szczeciną mają bowiem mniejszą wrażliwość na impulsy elektryczne oraz wysoki próg bólu.
Należy wziąć również pod uwagę warunki glebowe oraz występowanie roślinności, która może stykać się z linią ogrodzenia osłabiając ją. W ogrodzeniach elektrycznych na dziki, jako przewody doskonale sprawdzają się bardzo wytrzymałe linki stalowe ocynkowane. Natomiast w celu ochrony upraw przed zwierzyną płową, jak sarny czy jelenie, idealne będzie ogrodzenie elektryczne montowane w połączeniu z siatkami leśnymi. Elektryczny pastuch dla koni powinien mieć elektryzator znacznie słabszy, gdyż zwierzęta te są dużo bardziej wrażliwe na impulsy elektryczne.
Każde ogrodzenie elektryczne, które znajduje się w miejscu publicznym musi posiadać tabliczkę ostrzegawczą. Powinna ona być przymocowana w miejscu widocznym na ogrodzeniu, w odległości co 50m.